Systeemtherapie

Systeemtherapie

Samen werken aan verbetering

Meer dan het individu

Psychische klachten of psychiatrische problematiek staan nooit op zichzelf. Dikwijls hebben ze te maken met de situatie waarin iemand leeft. Iedereen maakt deel uit van zijn of haar omgeving. Relaties, iemands gezin, familie, collega’s, vrienden en alle anderen in iemands omgeving vormen als het ware een sociaal systeem. Mensen met psychische klachten of psychiatrische stoornissen komen sneller uit de problemen met een therapie die aandacht heeft voor dit sociale systeem. Relatie- en gezinstherapie, ook wel systeemtherapie genoemd, bieden deze aandacht. Beide therapieën zijn erkende vormen van psychotherapie.

De vicieuze cirkel doorbreken

Klachten van de ene persoon worden beïnvloed door de anderen in het systeem. En omgekeerd gaat het net zo. Relatie- en gezinstherapie maken van dit inzicht gebruik. De behandeling richt zich zowel op de aangemelde problematiek als op de relaties en de reactiepatronen in het gezin. Daarmee stelt de therapeut mensen in staat de vicieuze cirkel te doorbreken. Dit voorkomt dat de problemen of klachten mede in stand wordt gehouden door iemands omgeving. Het doorbreken van de vicieuze cirkel bevordert bovendien dat veranderingen beklijven.

In ieders belang

Een relatie- en gezinstherapeut gaat een werkrelatie aan met álle betrokkenen in het systeem; de therapeut heeft een ‘meervoudig partijdige’ opstelling. De therapie gaat dus niet alleen uit van het belang van de klant, maar van ieders belang. In onderlinge samenspraak wordt gezocht naar manieren om problemen beter te hanteren en vastgeroeste reactiepatronen te doorbreken. Zo worden deelnemers zich bewust van hoe zij op elkaar reageren. Ook beseffen ze welke invloed ze op elkaar hebben.

Achtergrondinformatie over systeemtherapie

Sociale systemen
De term systeem duidt op het sociale geheel waarvan mensen deel uitmaken. Dit zijn bijvoorbeeld hun gezin, familie, partners, collega’s, klas- of studiegenoten, buren, verenigingsleden, et cetera. Binnen een sociaal systeem beinvloeden mensen elkaar. Gebeurtenissen, gedachten, gevoelens/emoties, gedragingen en verwachtingen ontstaan in wisselwerking met anderen, ook al kan de intensiteit van relaties varieren.

Kenmerken Relatie- en Gezinstherapie

Oplossend vermogen
Systeemtherapeuten bekijken individuele problemen in de context van iemands sociale geheel. Dat vergroot het aantal oplossingsmogelijkheden. Positieve krachten uit het systeem worden benut en tegenwerkende krachten sneller opgespoord. De inzet van een systeemtherapeut in een korte taxatiefase die voorafgaat aan een therapie, werpt meestal vruchten af.

Sneller resultaat
Mensen overwinnen problemen eerder als anderen die belangrijk voor hen zijn, daaraan meewerken. De bereidheid om bij behandelingen te worden betrokken, is vaak groot: gezinsleden en patiënten willen zelfs meer betrokken worden bij de behandeling. Levert een individuele behandeling te weinig resultaat op? Dan kan de therapie in een stroomversnelling komen door iemands omgeving bij de behandeling te betrekken.

Werksituatie
Heeft iemand psychische klachten die tot ziekteverzuim leiden? Dan kunnen deze voortkomen uit spanningen binnen het gezin of de relatie, maar ook uit de werksituatie zelf. Als ‘systeem’ veroorzaakt het werk dan psychische problemen. Bij arbeidsgerelateerde psychische klachten of sociale conflicten kan systeemtherapie direct of indirect ingrijpen.

Preventie
Vroegtijdig ingrijpen bij gezinnen met ernstige problemen kan vaak voorkomen dat gezinsleden ontsporen of psychische stoornissen ontwikkelen. Ouders spelen een belangrijke rol binnen het gezin. Daarom kan partnerrelatietherapie voorkomen dat gezinnen of delen van gezinnen (verder) ontsporen.

Kostenbeheersing
Systeemtherapie is intensief. Hierdoor kan de behandelduur beperkt blijven. De systeemtherapeut zal het behandelproces beëindigen zodra dit maar enigszins kan. Mede daardoor zijn de kosten voor systeemtherapie goed te beheersen. Daarnaast kunnen kosten worden bespaard door de preventieve werking van systeemtherapeutische behandeling.

Werkwijze

Doorgaans kunnen alle betrokkenen worden uitgenodigd voor een of meerdere oriënterende gesprekken. Betrokkenen kunnen ook andere (hulpverlenende) instanties zijn. Tevens is er ruimte voor individuele gesprekken. In de oriënterende gesprekken komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• Wat zijn de klachten en problemen?
• Hoe zijn deze volgens de betrokkenen ontstaan?
• Wat betekenen de klachten en problemen voor hen?
• Wat is er nodig om de gewenste veranderingen tot stand te brengen?
• Wie heeft welk aandeel in de oplossing?

Wanneer systeemtherapie:

• Angst en onzekerheid
• Stress en burn-out
• Rouw en verlies
• Somberheid en depressie
• Relatie- en gezinsproblemen
• Individuele problemen
• Trauma
• Lichamelijke klachten met een psychische component
• Levens- en zingevingsvragen, levensfaseproblematiek
• Dementie

Meer weten?

Kijk op de website NVRG: www.nvrg.nl

De Systeemtherapie diensten van Burn In:

• Gezinstherapie
• Individuele therapie
• Relatietherapie